Cẩm nang du lịch Thái Nguyên

Chùa Hang

Chùa Hang cách trung tâm TP Thái Nguyên khoảng 2 km, là di tích cấp quốc gia năm 1999. Núi Chùa Hang trước đây có tên gọi là núi đá Hóa Trung,núi Long Tuyền. Động Chùa Hang trong núi còn có tên gọi là động Tiên Lữ, có nhiều nhũ đá đẹp, trong động có thờ Phật. Vách đá cửa động có câu đốicổ bằng chữ Hán: “Phong cảnh thiên nhiên duy đệ nhất. Danh lam nhân tạo thị vô song” (Phong cảnh thiên nhiên đẹp vào bậc nhất. Danh lam do conngười tạo ra cũng không gì sánh được). Trong vách động còn khắc những vần thơ chữ Hán của các danh sĩ Vũ Quỳnh, Đặng Nghiệm (thế kỷ XV), Cao BáQuát (thế kỷ XIX).

Núi Đuổm – Đền Đuổm

Núi Đuổm trước đây gọi là Điểm Sơn, cách trung tâm TP Thái Nguyên 24 km. Sách Đại Nam Nhất thống chí xếp Điểm Sơn là danh thắng của đất TháiNguyên. Từ xa nhìn vào, sáu ngọn núi đá tựa như sáu đầu rồng. Các vách đá thẳng đứng, phủ rêu phong cổ kính. Dưới chân núi phía Đông bắc có đềnthờ nổi tiếng của danh nhân Dương tự Minh – Thủ lĩnh phủ Phú Lương, phò mã hai đời vua nhà Lý, người có nhiều công lao bảo vệ biên cương phía Bắccủa nước Đại Việt. Đền Đuổm đã được tôn tạo và xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 1993. Lễ hội đền Đuổm được tổ chức vào ngày 6 tháng giêng hàngnăm.

Khu di tích Quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa

Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 – 1954), huyện Định Hóa cùng các huyện Đại Từ, Phú Lương được chọn làm An toàn khu Trungương (ATK) – thủ đô kháng chiến của cả nước. ATK Định Hóa được xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt năm 2012. Tại đây, du khách có thể tham quanđồi Khau Tý – nơi đặt trụ sở làm việc đầu tiên của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại ATK Định Hóa, văn phòng làm việc của Tổng bí thư Trường Chinh ở đồiNà Mòn, đồi Phong Tướng, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh phong quân hàm Đại tướng cho Tổng chỉ huy Quân đội Việt Nam Võ Nguyên Giáp, nhà trưng bày ATKĐịnh Hóa, nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, lán Bác Hồ ở Khuôn Tát, di tích làng Quặng, di tích Bảo Biên, nhà tù Chợ Chu…

Cụm di tích Khởi nghĩa Thái Nguyên 1917

Ngày 31/8/1917, khởi nghĩa Thái Nguyên do Đội Cấn và Lương Ngọc Quyến lãnh đạo đã làm rung chuyển chính quyền thực dân Pháp ở Đông Dương. Thấtbại nhưng cuộc khởi nghĩa đã để lại một dấu mốc đặc biệt. Lần đầu tiên trong lịch sử cận đại Việt Nam, một cuộc khởi nghĩa diễn ra, giành đượcchính quyền tại một tỉnh, có tuyên ngôn, tuyên bố nền độc lập, có quốc kỳ, quốc hiệu, thành lập quân đội riêng. Ngày nay, các địa điểm Dinh Côngsứ, Trại lính Khố Xanh, Nhà lao Thái Nguyên, phòng tuyến Gia Sàng đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia, nhưng chỉ còn lại những tàntích.

Bảo tàng văn hóa các dân tộc Việt Nam

Nằm ở trung tâm thành phố, bên sông Cầu, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam là công trình văn hóa quy mô lớn. Đây là nơi trưng bày và bảoquản trên 40.000 tài liệu, hiện vật gốc về văn hóa truyền thống của 54 dân tộc Việt Nam. Trong nhà có các phòng trưng bày giới thiệu văn hóa cáctộc người, chia theo các nhóm ngôn ngữ: Việt – Mường, Tày – Thái, Mông – Dao, Môn – Khơ me, Nam Đảo và Hán. Ngoài trời trưng bày không gian 6vùng văn hóa của đất nước gồm: núi cao phía Bắc; Thung lũng; Trung du – Đồng bằng Bắc Bộ; Miền trung – Ven biển, Trường Sơn – Tây Nguyên và Đồngbằng Nam Bộ.

Bảo tàng Lực lượng vũ trang Việt Bắc

Nằm trên đường Quang Trung, phường Tân Thịnh, Bảo tàng lực lượng vũ trang Việt Bắc – Quân khu I trưng bày gần 10.000 hiện vật gốc về Việt Bắc- căn cứ địa, chiến trường chính trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Khu trưng bày ngoài trời của bảo tàng có 28 hiện vật gốc có kíchthước lớn như máy bay, tên lửa, ra đa, pháo. Đây là những vũ khí được lực lượng vũ trang sử dụng và lập chiến công trong các cuộc khángchiến.

Ăn gì

Bánh chưng Bờ Đậu

Bánh chưng Bờ Đậu là đặc sản của Phú Lương, Thái Nguyên. Món bánh chưng truyền thống này gồm gạo nếp vải, một trong những loại gạo đặc sản củavùng Phú Lương, lá dong rừng Na Ri, nếp dày và có bản rộng, lạt được chẻ từ cây giang của vùng núi Thái Nguyên, nhân đậu xanh và thịt ba chỉ.Bánh chưng Bờ Đậu gây ấn tượng bởi màu xanh của lá dong, hương thơm đặc trưng xen lẫn vị bùi của đỗ, vị ngậy của thịt ba chỉ. Làng nghề Bờ Đậu,xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương nằm cách trung tâm thành phố khoảng 8 km, tiện đường cho du khách ghé đến thưởng thức và mua về làm quà.

Bánh tro

Còn được gọi là bánh gio, bánh nẳng, là loại bánh dân dã của người Kinh, người Tày, người Sán Chay… Bánh được làm từ gạo nếp cái hoa vàng,gạo nếp vải ngâm trong nước tro đốt từ cây vừng và một số loại cây khác, dùng lá chít hoăc lá dong gói thành bánh đem luộc chín. Bánh tro ănnguội, chấm với mật mía hay mật ong, có vị nồng, hăng nhẹ, cảm giác dịu mát ở đầu lưỡi. Bánh giúp làm mát ruột, dễ tiêu, thường được sử dụngtrong dịp lễ, Tết.

Xôi ngũ sắc

Xôi ngũ sắc thường được người Tày vùng Định Hóa làm để dâng lên bàn thờ Bác ở nhà tưởng niệm trên đỉnh đèo De vào các dịp lễ, Tết. Xôi ngũ sắccó 5 màu cơ bản: màu đỏ của gấc, xanh của lá gừng hoặc lá dứa, vàng của nghệ, tím của lá cơm đen hoặc lá cây cau, trắng là màu nguyên bản. Theoquan niệm của người dân bản địa, xôi ngũ sắc thể hiện lòng yêu mẹ, kính cha, tình yêu son sắt, thủy chung của đôi lứa và những điều may mắn, tốtlành.